مهریه
مهریه یکی از آثار مالی ناشی از عقد نکاح است. عرفا مهریه مبلغی است که مرد به عنوان اثبات صداقت، مهر و علاقه به زوجه تملیک می نماید. مهریه می تواند به هر میزانی باشد و برای آن محدوده ای مشخص نشده است.
با انعقاد عقد نکاح، خانم مالک کل مهر می شود. البته این موضوع دو صورت دارد: 1- در صورتیکه میان زوجین، نزدیکی واقع شده باشد، خانم مالک تمام مهر خواهد بود. 2- در صورتیکه میان زوجین نزدیکی واقع نشده، خانم مالک نصف مهر خواهد بود.
اگر مهریه پرداخت شده باشد
اگر آقا قبل از نزدیکی، تمام مهریه را به طور کامل به خانم پرداخت کرده باشد و پس از آن، اقدام به طلاق نمایند؛ با توجه به اینکه نزدیکی رخ نداده و برابر قانون، در این حالت خانم مالک نصف مهر خواهد بود؛ مرد می تواند نصف دیگر مهریه را باز پس گیرد. اما اگر نزدیکی رخ داده باشد، مرد نمی تواند مهریه پرداخت شده را مسترد نماید.
- تأدیه تمامی مهریه: به عنوان مثال، مهریه 200 میلیون تومان وجه رایج بوده و مرد تمامی آن را بعد از عقد به خانم پرداخت کرده است. پیش از نزدیکی، دو طرف بر طلاق توافق کرده و اقدام به طلاق می نمایند. در این حالت، مرد می تواند 100 میلیون تومان از مهریه را مطالبه و مسترد کند.
- ابراء مهریه به صورت معوض: حال فرض کنید قبل از نزدیکی، برابر توافق زوجین، خانم تمامی مهریه را در مقابل یک ملک ابراء کند. در این صورت ابراء مهریه به صورت معوض رخ داده است. اگر در چنین حالتی، زوجین اقدام به طلاق کنند، مانند مثال قبل، مرد می تواند نصف ملک را از خانم مطالبه و مسترد کند.
حق حبس زوجه
برابر قانون، زوجه می تواند تا زمانی که مهریه به او داده نشده، از ایفای وظایف زناشویی خودداری کند. به این امر، حق حبس زوجه گفته می شود. باید توجه داشت که خانم در صورتی می تواند حق حبس را اعمال کند که حتی یک بار هم تمکین نکرده باشد. در این مورد تفاوتی میان تمکین عام یا خاص وجود ندارد و صرف تمکین می تواند حق حبس را زایل کرده و از بین ببرد.
- تمکین چیست؟ ادای وظایف زناشویی و زندگی مشترک و قبول ریاست مرد بر خانواده، تمکین گفته می شود. تمکین دو نوع دارد: تمکین عام که شامل سکونت مشترک در منزلی که شوهر اختیار کرده و پذیرفتن ریاست مرد که نمی توان مصادیق حصری بر آن بار کرد و احراز آن وابسته به عرف و نظر قاضی است. تمکین خاص نیز برقراری روابط خاص زناشویی می باشد.
بنا بر این، زوجه باکره می تواند مادام که تمکین نکرده باشد، از حق حبس خود استفاده کرده و تمکین و ایفای وظایف زوجیت را منوط به پرداخت مهریه نماید. در این مدت، خانم مستحق نفقه نیز خواهد بود.
اما اگر زوجه حتی یک بار تمکین کرده باشد، نمی تواند از حق حبس استفاده کند و با عدم ایفای وظایف زوجیت(تمکین عام یا خاص) ،ناشزه محسوب شده و مستحق نفقه نیز نخواهد بود.
- ناشزه کیست؟ خانمی که تکالیف قانونی خود و وظایف زوجیت را بدون وجود مانع مشروع انجام ندهد، ناشزه می گویند. در این حالت خانم ناشزه، مستحق دریافت نفقه نخواهد بود. بجز این موضوع، نشوز پیامدهای قانونی دیگری نیز دارد.
- نفقه چیست؟ نفقه شامل تمامی نیازهای متعارف و ضروری خانم است که مرد باید آن ها را تأدیه کند. مانند مسکن، البسه، خوراک، اثاث، هزینه های درمانی و بهداشتی ،خدمتکار در صورت عادت خانم یا در صورت لزوم، …. .
اگر میان زوجین نزدیکی رخ داده باشد
در این حالت تمام مهریه مال خانم خواهد بود و مرد هیچگونه حقی در برابر آن نخواهد داشت. در حال حاضر به بررسی فرض اخیر و نمونه دادخواست مطالبه مهریه می پردازیم.
همانطور که اشاره شد، به محض انعقاد عقد نکاح خانم مالک تمام مهر می شود و می تواند آن را مطالبه کند.
نمونه دادخواست مطالبه مهریه
خواهان: زوجه
خوانده: زوج
خواسته: مطالبه مهر به تعداد ……… سکه تمام بهار آزادی فعلا مقوم به …………………. ریال به انضمام کلیه خسارات دادرسی
منضمات: سند نکاحیه/ شناسنامه/ …
شرح:
ریاست محترم دادگاه خانواده شهرستان ………….
با سلام و احترام
اینجانب……………….. بدینوسیله مراتب ذیل را به استحضار می رسانم:
1-نظر به سند نکاحیه شماره ……….. دفترخانه ازدواج ……….. شهرستان ………… مورخ…………….، به عقد دائم خوانده درآمده ام و مهریه اینجانب ………………. می باشد.
2-همانطور که واقف هستید، مهر از آثار و متفرعات نکاح بوده و برابر قانون، دینی مستقر بر ذمه زوج است و زوجه به مجرد وقوع عقد نکاح مالک آن می گردد.
علیهذا با عنایت به مراتب و معنونه در فوق و استنکاف زوج از پرداخت مهریه، رسیدگی و استماع خواسته و صدور حکم مبنی بر محکومیت خوانده به پرداخت مهر به تعداد ……… سکه تمام بهار آزادی به انضمام کلیه خسارات دادرسی تحت استدعاست.
باتشکر
*توجه: می توانید تأمین خواسته را نیز به عنوان یکی از خواسته های خود در این دادخواست مطرح و مطالبه نمایید.
برای آشنایی با تأمین خواسته و مطالبه آن کلیک کنید.