“تصرف عدوانی” چیست؟ راه‌های اثبات و برخورد با آن در دادگاه

تصرف عدوانی چیست؟

فهرست مطالب

تصرف عدوانی یکی از مسائل مهم حقوقی است که به تصرف غیرقانونی اموال دیگران اشاره دارد. این نوع تصرف می‌تواند به‌ویژه در زمینه املاک، منازل مسکونی و دارایی‌های شخصی به مشکلات جدی منجر شود. در این مقاله، به بررسی مفاهیم مختلف تصرف عدوانی، انواع آن، تفاوت‌های تصرف عدوانی حقوقی و کیفری، رای وحدت رویه در این حوزه و نحوه مقابله با آن خواهیم پرداخت.

تصرف عدوانی چیست؟

ادعای متصرف سابق مبنی بر اینکه شخص دیگر، بدون رضایت او ملکش را از تصرف وی خارج کرده است. در این حالت متصرف سابق، می تواند اعاده‌ی تصرف خود را نسبت به ملک، درخواست نماید.

انواع تصرف عدوانی

تصرف عدوانی، هم جنبه حقوقی دارد و در دادگاه حقوقی قابل طرح است ؛هم جنبه کیفری دارد و در دادگاه کیفری قابلیت طرح و رسیدگی دارد.

تصرف عدوانی حقوقی

در دعوای تصرف عدوانی حقوقی، نیازی به مالکیت رسمی خواهان نیست و طرح دعوا به صرف وجود تصرف سابق خواهان امکان پذیر است.

تصرف عدوانی کیفری

در دعوای تصرف عدوانی کیفری، شاکی باید مالک رسمی ملک مورد تصرف باشد.

تفاوت تصرف عدوانی حقوقی و کیفری

خواهان در دعوای تصرف عدوانی حقوقی باید سابقه تصرف خود را اثبات نماید. شخص خوانده در چنین دعوایی، باید در زمان طرح شکایت، متصرف ملک متنازع‌فیه باشد. تمرکز دادگاه در این دعوا بر تصرف عدوانی و و بدون اذن و غیرمجاز خوانده و سابقه تصرف خواهان و مشروع بودن آن است. مدت زمان سابقه تصرف خواهان باید به گونه ای باشد که عرفا متصرف تلقی شود.

راهنمای کامل مراحل قانونی اثبات مالکیت ملک

دادگاه صالح به رسیدگی دعوای تصرف عدوانی:

برابر قانون جدید شوراهای حل اختلاف، رسیدگی به دعوای تصرف عدوانی در صلاحیت دادگاه صلح محل وقوع ملک است.  ویژگی تصرف عدوانی حقوقی و تصرف عدوانی کیفری این است که دعوای تصرف عدوانی جزء معدود دعاوی است که اجرای حکم بدوی به محض صدور، صورت می‌پذیرد و حتی تجدید نظرخواهی از رأی، مانع از اجرای حکم و رفع تصرف متصرف نیست.

  • ماهیت دعوی ملکی و حقوقی دعوی جزائی و کیفری
  • هدف بازگشت ملک به مالک اصلی مجازات فرد متصرف به دلیل رفتار غیرقانونی
  • مجازات جریمه یا غرامت در برخی موارد حبس یا جریمه مالی
  • مستندات اسناد مالکیت، شهادت شهود گزارش‌های پلیس، گواهی‌های پزشکی

 

تصرف عدوانی در مال مشاع:

تمامی شرکای مال مشاع باید برای تصرف شخص رضایت و اذن داده باشند در غیراینصورت، اگر یک شریک بدون اذن سایرین، ملک را در تصرف کامل خود درآورد، سایر شرکا می توانند علیه وی دعوای تصرف عدوانی مطرح نمایند. در ملک مشاع، که به‌طور مشترک متعلق به چند نفر است، تصرف عدوانی به این معناست که یکی از شرکای ملک مشاع بدون اجازه سایر شرکا، بخش یا تمام ملک را تصرف کند. در این مورد، فرد متصرف باید سهم سایر شرکا را بازگرداند و ممکن است مجبور به پرداخت خسارت شود. این نوع تصرف عدوانی به‌ویژه در شرایطی که حقوق دیگر شرکا نقض شده باشد، پیچیده‌تر است و ممکن است نیاز به مشاوره حقوقی داشته باشد.

اگر سوالات  حقوقی بیشتری درباره ملک و مالکیت دارید به صفحه” سوالات حقوقی ملکی ” مراجعه کنید.

تفاوت خلع ید و تصرف عدوانی:

  • خواهان در دعوای خلع ید، باید مالک رسمی ملک باشد.
  • خواهان در دعوای تصرف عدوانی، باید متصرف سابق ملک باشد که ملک وی بدون اذن و بصورت غیرقانونی توسط خوانده، تصرف شده است.

نمونه دادخواست تصرف عدوانی

دانلود نمونه دادخواست رفع تصرف عدوانی از طرف نماینده یا قائم مقام مالک فایل ورد
دانلود نمونه دادخواست رفع تصرف عدوانی از طرف نماینده یا قائم مقام مالک فایل پی دی اف 

اگر به دنبال ” نمونه دادخواست تصرف عدوانی” و نمونه داد خواست‌های حقوقی دیگر هستید، می توانید نسخه اصلی و معتبر در دادگاه را که توسط وکیل نگاشته شده است از صفحه ” انواع دادخواست حقوقی ” دانلود نمایید.

تفاوت خلع ید و تخلیه ید چیست؟

سوالات متداول (FAQ):

تصرف عدوانی چیست؟

  • اگر شخصی ملک را به نمایندگی از مالک در تصرف داشته می تواند طرح دعوای تصرف عدوانی کند؟

بله، به طور مثال اگر شخصی متولی یا کارگر مالک باشد و ملک را سابقا در تصرف داشته، می تواند به قائم مقامی از مالک، دعوای تصرف عدوانی را علیه متصرف فعلی مطرح کند.

·       اگر خواهان دعوای اثبات مالکیت یا دعاوی دیگر مرتبط با اصل مالکیت مطرح کند، می تواند دعوای تصرف عدوانی را نیز طرح نماید؟

خیر، نمی توان به صورت همزمان دعوای تصرف عدوانی و دعاوی راجع به اصل مالکیت را مطرح نمود.

·       اگر در یک ساختمان مسکونی، شخصی مشاعات را به تصرف خود درآورد، چه اقدام قانونی می توان کرد؟

همانطور که سابقا اشاره شد، تمامی شرکا در مشاعات سهم داشته و هیچ شریکی نمی تواند بدون اذن سایرین در مشاعات تصرف کند. بنا بر این، در صورتی که یکی از همسایگان، اقدام به تصرف در مشترکات ساختمان کند سایرین می توانند علیه او طرح دعوا کنند.

·       چگونه می‌توان با تصرف عدوانی در ملک مشاع مقابله کرد؟

برابر قانون، تصرف یکی از شرکا در ملک مشاع بدون اذین شریک دیگر، تصرف عدوانی محسوب می شود و شریک دیگر، می تواند علیه متصرف غیرمجاز طرح دعوا نماید.

·       چه مستنداتی برای اثبات تصرف عدوانی لازم است؟

هر سند یا مدرکی که نشان دهنده وجود مالکیت یا سابقه تصرف خواهان در ملک باشد می تواند اثبات ادعای خواهان را تسهیل نماید. همچنین باید توجه داشت که برابر ماده ۱۶۱ قانون آیین دادرسی مدنی،  بدون توجه به مدت زمان تصرف سابق، خواهان باید اثبات کند که ملک قبل از خارج شدن از تصرف او، مورد استفاده وی بوده و بدون رضایت و به صورت غیرمجاز و غیرمشروع از تصرف خواهان خارج شده است.

مشاوره حقوقی ملکی رایگان

فاطمه امیدیان وکیل دادگستری به عنوان مشاور حقوقی دعاوی ملکی، در تلاش است تا شما را راهنمایی کرده تا در مسیر عدالت قرار بگیرید. به همین دلیل شما می توانید از مشاوره حقوقی رایگان ملکی ما به مدت 10 الی 15 دقیقه استفاده کنید.کارشناس ارشد حقوقی ما  24 ساعته پاسخگوی شما خواهند بود. در صورت تمایل به درخواست مشاوره حقوقی رایگان ملکی می‌توانید با شماره ثبت شده در صفحه تماس با ما ارتباط بگیرید و یا پیام خود را به صورت آنلاین در واتساپ ارسال نمایید.

 

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *